Schimmel bij cannabis herkennen en verhelpen

Schimmel is een structuur die wordt geproduceerd door bepaalde soorten fungi. Cannabisschimmel kan zich vormen op planten in de groei of op vochtige toppen. De schade is aanzienlijk, want de toppen veranderen dan in onbruikbare brij. Schimmels worden technisch beschouwd als onderdeel van de microbenfamilie. Het kan moeilijk zijn om van schimmel af te komen, maar je hebt wel een aantal opties. De ervaren kweker zal echter altijd zeggen dat voorkomen beter is dan genezen.

Belangrijkste oorzaken en gevolgen van beschimmelde wiet

Schimmels vervullen een cruciale rol in de natuur en scheiden zeer effectieve enzymen af die organisch materiaal afbreken en recyclen. Schimmel verschijnt ook waar we het niet willen; bijvoorbeeld op opgeslagen voedsel. Zouten, pekelen, bottelen, invriezen, drogen enz. zijn oplossingen die worden gebruikt om de ontwikkeling van schimmel te vertragen.

Schimmel heeft vochtige omstandigheden nodig om te overleven. Muffe lucht in slecht geventileerde kweektenten, in combinatie met warme omstandigheden, biedt een ideale leefomgeving voor schimmels. Schimmels worden over het algemeen tijdens de bloei gezien wanneer de toppen groter beginnen te worden, of in de bewaarpotten als de toppen niet goed zijn gedroogd en 'gecured'. Schimmel kan ook de wietplanten buitenshuis en in kassen treffen als de genetica niet sterk genoeg is voor de omstandigheden.

Als je schimmel ziet op een van je planten tijdens de bloei, moet je snel handelen om verlies van de plant(en) te voorkomen, of het nu een binnen- of buitenkweek is.

Wat zijn de soorten schimmel die cannabisplanten aantasten?

Verschillende schimmelsoorten kunnen problemen veroorzaken voor cannabiskwekers. Sommige daarvan, zoals de grauwe schimmel, zijn vrij bekende boosdoeners. Andere problemen, zoals witte, poederachtige meeldauw, kunnen door verschillende schimmels worden veroorzaakt. Ze hebben allemaal vocht nodig om te gedijen en als je er op tijd bij bent, heb je redelijk wat opties om je kweek te redden.

Grauwe schimmel

Grauwe schimmel (of Botrytis-rot) is een van de meer voorkomende cannabisschimmels. Ze kan gezonde planten treffen, maar infecteert liever al beschadigde plantgebieden; bijvoorbeeld plekken waar bladeren/takken zijn verwijderd of bij gespleten stelen na supercropping. Botrytis verspreidt sporen via de lucht, wat betekent dat het bijna altijd een potentiële dreiging is.

Symptomen:

•    Kleine zwarte stippen op geïnfecteerde plantgebieden zijn het eerste teken van Botrytis-rot.

•    Let op plekken van snel verspreidende grijze schimmel op bladeren en toppen.

•    Naarmate de cannabisschimmel zich verspreidt, kunnen de bladpunten bruin/geel worden.

•    Als de Botrytis-rot zich verspreidt, ondergaan de bladeren en toppen catastrofale schade. THC-rijke toppen veranderen in een slijmerige, stinkende brij.

•    Warme en vochtige omgevingen (binnen of buiten) bieden ideale omstandigheden voor de grauwe schimmel om zich te verspreiden. Grauwe schimmel zal zich echter ook verspreiden in koelere omstandigheden, zoals tijdens de lente en herfst (wat vaak een nóg groter risico is vanwege de zware regenval).

Oplossingen & tips:

•    Verwijder geïnfecteerde plantgebieden meteen. Laat nooit plantafval achter in je kweekruimte (begraaf of verbrand plantafval dat is geïnfecteerd door grauwe schimmel). Probeer je kweekruimte te allen tijde zo schoon mogelijk te houden. Het regelmatig reinigen en stofzuigen van je kweektent binnenshuis wordt aanbevolen, evenals een grondige reiniging en desinfectie (bijv. met verdunde waterstofperoxide) tussen kweekmomenten door.

•    Als je een geïnfecteerd plantendeel ziet, probeer het dan te verwijderen. Een tang/schaar moet je altijd steriliseren na gebruik, vooral als je 'm hebt gebruikt voor een cannabisplant met Botrytis-rot.

•    Koop een vochtmeter en controleer de luchtvochtigheid in je kweekruimte goed. Let vooral op het handhaven van een lage luchtvochtigheid in de kweekruimte tijdens de bloei, met een streefwaarde van 40-45% of lager. Serieuze kwekers plaatsen ook vaak een vochtvreter in de kweekruimte. Soms is het gebruik van vochtvreters in combinatie met airconditioning de enige manier voor binnenkwekers om werkbare kweekomstandigheden te creëren tijdens een kweek in de hete zomer.

•    Gebruik een kweekruimteventilator (of twee) om ervoor te zorgen dat de lucht goed circuleert, vooral onder het bladerdak.

Witte meeldauw

Er zijn verschillende schimmelsoorten die meeldauweffecten op cannabis kunnen produceren, maar ze worden allemaal witte meeldauw genoemd. Als je bladeren ziet die eruit zien alsof er een kleine hoeveelheid wit talkpoeder op is gestrooid, dan heb je waarschijnlijk te maken met witte meeldauw.

Symptomen:

•    De door witte meeldauw aangetaste gebieden verslechteren de bladfunctie. De onderste bladeren worden meestal eerst aangetast, maar meeldauw kan alle plantoppervlakken boven de grond beschadigen en kan zich snel verspreiden via de lucht. Vooral kaskwekers lopen risico op witten meeldauw.

Oplossingen & tips:

•    Aangetaste plantgebieden kunnen worden afgeveegd met een vochtige doek en moeten goed in de gaten gehouden worden. Ernstig aangetaste gebieden kunnen voorzichtig worden verwijderd en verbrand/begraven. Verwijder altijd geïnfecteerd materiaal uit de kweekruimte/kas. De meest effectieve methoden voor de bestrijding van witte meeldauw zijn de plant besproeien met melk, verdund kaliumbicarbonaat, natuurlijke zwavel, metaalzouten en oliën zoals neemolie. Er zijn diverse chemische schimmeldodende middelen beschikbaar, maar die worden alleen gebruikt door rigoureuze cannabiskwekers. Het belangrijkste bezwaar tegen het gebruik van chemische middelen is uiteraard het potentiële veiligheidsrisico wanneer je de toppen later nog wil vapen, roken of eten.

•    Voorkomen is altijd beter dan genezen. Zorg voor goede luchtcirculatie rond je planten, gebruik ventilatoren om stilstaande lucht in beweging te brengen en zorg voor geschikte afzuiging in je kweekruimte. Meer ruimte tussen je planten en het gebruik van een vochtvreter in je kweekruimte kan ook nuttig zijn.

•    Buitenkwekers kunnen hun planten het beste wat verder uit elkaar en in de volle zon zetten, en zorgen dat er geen schaduw op de planten valt.

Wortelrot

Wortelrot kan optreden bij cannabis wanneer wortels in zuurstofarme (‘anoxische‘) omstandigheden moeten groeien, waardoor ze rotten. Het wortelsysteem van cannabis is essentieel voor een gezonde plant. Wanneer je last hebt van wortelrot, zal de groei van de plant stoppen. In het ergste geval kan wortelrot je plant en oogst verwoesten.

Symptomen:

•    Bladverkleuring en geremde groei zijn de kenmerkende tekenen van wortelrot. Te veel water (en voeding) geven is een van de meest voorkomende beginnersfouten.

Oplossingen & tips:

•    Er is geen echte oplossing voor wortelrot. Zodra wortelrot je plant heeft aangetast, kun je alleen nog stekjes van je plant nemen en zorgen dat de kweekomstandigheden beter zijn tijdens je volgende kweek.

•    Wortelrot wordt voornamelijk veroorzaakt door een aantal soorten waterschimmels. Deze schimmelsoorten kunnen niet gedijen zonder voldoende vocht. Daarom raden we je aan om je plant niet te veel water te geven en ze altijd te kweken in luchtdoorlatende potten zoals airpots of vilten zakken.

•    Als je in een hydrocultuur kweekt, moet je nog vaker de gezondheid van de wortels inspecteren als je voedingsstoffen toedient. Opkomende wortelrot kan vaak iets eerder worden gezien (en misschien geroken) in een hydrocultuur dan in gewone grond. Vaak kunnen hydro-kwekers de situatie oplossen met verbeterde beluchting (bijvoorbeeld een grotere luchtpomp/luchtsteen), een goede schoonmaakbeurt en verse voedingsstoffen.

Roetdauw

Een van de meer visueel verontrustende schimmels is roetdauw. Het is een donkere, roetkleurige schimmel die de bladeren aantast, maar bij minimale uitbraken beperkte andere schade veroorzaakt. Bij cannabis beperkt roetdauw het fotosynthetisch vermogen van het blad. Het wordt veroorzaakt door schimmelgroei op de suikerhoudende uitwerpselen die door bepaalde insecten, plagen en bladluizen wordt geproduceerd.

Symptomen:

•    Snotachtige/slijmachtige plekjes op bladeren en toppen

Oplossingen & tips:

•    Aangetaste bladeren kunnen worden schoongeveegd of uit de kweekruimte worden verwijderd.

•    De oorzaak van het probleem; insecten/ongedierte en bladluizen moeten worden verwijderd. Je kunt nuttige cannabisinsecten en -roofdieren inzetten om de schimmel aan te pakken.

Hoe voorkom je schimmel in cannabis?

De ervaren cannabiskweker besteedt veel aandacht aan het optimaliseren van de omstandigheden in de kweekruimte. Je moet de temperatuur en relatieve luchtvochtigheid in je kweekruimte regelmatig controleren. Een hygrometer is niet duur en kan beide factoren monitoren. De volgende stap is het zoeken van verbeterpunten en veranderingen doorvoeren.

Deskundige binnenkwekers weten dat de omgevingsomstandigheden het hele jaar door variëren. Dat kan betekenen dat ze op bepaalde momenten van het jaar of in verschillende groeifasen airconditioning en vochtvreters moeten gebruiken. Voor sommige kwekers kan het betekenen dat ze helemaal niet beginnen aan een kweek als ze verwachten dat er een hittegolf aan komt.

Overstappen van HPS-lampen op ledlampen zal niet alleen het THC-gehalte en het terpenengehalte verbeteren, maar het kan ook de temperatuur in je kweekruimte verlagen en dus voor koelere omstandigheden zorgen die dichter bij de optimale temperatuur van ongeveer 24-25 graden Celsius liggen.

Sommige kwekers zeggen dat aanvullende UVA/UVB-lampen ook schimmeluitbraken helpen voorkomen en helpen bij ongediertebestrijding. Goed schoonmaken tussen de kweek door wordt altijd aanbevolen. Kassen en tenten kunnen worden gereinigd met bijvoorbeeld verdunde waterstofperoxide om de kweekruimte goed te desinfecteren.

Vergeet niet dat cannabisschimmel zowel tijdens de vegetatieve groei als tijdens de bloeifase kan toeslaan. Houd je kweekruimte goed in de gaten en probeer geen schimmelvriendelijke omstandigheden te creëren.

Kweek schimmelbestendige cannabissoorten

Buitenkwekers weten dat de beste outdoor wietzaden speciaal zijn ontwikkeld voor een buitenkweek. Soorten zoals Frisian Dew, Durban Poison, Shaman, etc. presteren veel beter in de buitenlucht dan andere soorten die hier niet speciaal voor zijn ontwikkeld.

Koop je wietzaden dus zorgvuldig en onderzoek welke mogelijkheden er zijn. De beste wietzaadleveranciers werken hard om hoogwaardige genetica te leveren, maar veel zaadleveranciers weten vaak niet hoe hun genetica presteert in de praktijk.

Zorg voor een optimale luchtvochtigheid

Bij schimmels is voorkomen altijd beter dan genezen. Vochtvreters zijn niet duur en kunnen de luchtvochtigheid helpen verlagen tot een acceptabel niveau. Airconditioning wordt vaak gezien als een luxe die maar heel weinig kwekers zich kunnen/willen veroorloven. Maar nu hittegolven in de zomer steeds vaker voorkomen, staat airconditioning naast ledlampen hoog op het verlanglijstje van veel binnenkwekers.

Zorg voor optimale ventilatie

Een binnenkweek kan geen goede resultaten opleveren als je niet voor goede afzuiging zorgt. Een krachtigere afzuigventilator kan voldoende frisse lucht in je kweekruimte brengen en zal problemen helpen voorkomen. Clip-on ventilatoren worden sterk aanbevolen om te zorgen dat minder geventileerde gebieden van de plant (bijvoorbeeld onder het bladerdak) ook voldoende frisse lucht krijgen.

Snoei en controleer je cannabisplanten regelmatig

Sommige kwekers verwijderen regelmatig de lagere takken en bladeren, omdat dit kan helpen bij het bestrijden van sommige soorten schimmels zoals witte meeldauw, en het helpt bij het optimaliseren van de luchtstroom. We raden je aan om je plant regelmatig eens goed te bekijken. Dode bladeren of verdacht uitziende gebieden kun je het beste meteen uit de kweekruimte verwijderen. Het vroegtijdig signaleren van problemen in je kweekruimte heeft altijd de voorkeur boven het laten ontstaan van een infectie, want er is helaas niet altijd een oplossing om je plant te redden.

Buitenkwekers hebben minder controle over hun omgeving. Hun zaadkeuze is dus uitermate belangrijk. Kies bewezen, betrouwbare soorten. Het kan helpen om ze in een verhoogd plantenbed te kweken en om te zorgen dat je planten voldoende zonlicht krijgen.

Zorg ervoor dat je planten niet te dicht bij elkaar staan. Je kunt bijvoorbeeld een dekzeil gebruiken om je planten te beschermen tegen slecht weer (rond het einde van het seizoen) of tegen de meest intense zomerhitte. Plantenbakken bieden natuurlijk minder ruimte voor de wortels dan de grond, maar je kan je planten dan wel verplaatsen in het geval van extreem weer. Het gebruik van trichoderma, een nuttige schimmel, kan helpen voorkomen dat de schadelijke fusariumschimmel huishoudt.

Buitenkwekers die problemen ondervinden met schimmels in het late seizoen bij het kweken van gefeminiseerde wietzaden, kunnen overwegen om in de toekomst autoflowering zaden te gebruiken. Autoflowering soorten zijn sneller oogstklaar en kunnen voor sommige kwekers een goed alternatief zijn.

Cannabisschimmel kan ook je gecurede toppen aantasten!

Als je vochtige toppen in potten opslaat, is de kans op schimmel groot. In het ergste geval zullen je toppen onbruikbaar worden door een naar ammoniak ruikende schimmel. Zorg er altijd voor dat de toppen goed droog zijn voordat je ze in een pot doet.

Schimmel is een relatief zeldzaam probleem voor kwekers met een geoptimaliseerde kweekruimte met goede ventilatie, een prima luchtvochtigheidsgraad en afzuiging en luchtcirculatie. Zorg voor de best mogelijke omstandigheden in je kweekruimte door rekening te houden met de variërende weersomstandigheden. Dat is de moeite meer dan waard!

Kun je wiettoppen roken die beschimmeld zijn (geweest)?

Sommige kwekers proberen beschimmelde toppen in de zon te drogen, maar kun je die wel veilig consumeren? De meeste kwekers gebruiken dat soort toppen niet meer uit angst voor de mogelijke gezondheidsgevaren die de schimmel met zich mee kan brengen.